Drugi dzień: trzy panele, dziesięć warsztatów i widowisko

Pracowity był drugi dzień II Kongresu Kultury Regionów WSPÓŁŚNIĆ DZIEDZICTWO, który odbywa się w Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ. Przed południem uczestnicy mogli wziąć udział w jednym z trzech paneli dyskusyjnych, po południu – w zajęciach warsztatowych (aż dziesięć różnych tematów).
 

WSPÓŁCZESNY ODBIÓR TRADYCJI – opiekun naukowy: prof. dr hab. Barbara Fatyga, moderator: dr Krzysztof Duda, paneliści: dr Hanna Schreiber, dr Joanna Dziadowiec, Henryk Dumin, Monika Wiejaczka.

Uczestnicy zastanawiali się nad dzisiejszymi odniesieniami do kultury ludowej, tradycji, dziedzictwa niematerialnego (nowy termin od jakiegoś czasu stosowany, przez wielu jednak wciąż postrzegany jako obcy). W tekście wprowadzającym do dyskusji napisano: „Kiedy w Polce mówimy: tradycja, kultura ludowa, dziedzictwo, lud... otwiera się natychmiast pole do gorących sporów, w których przyjmowane są skrajne stanowiska. Sporny jest już sam fakt istnienia kultury ludowej i LUDU. A co by się stało, gdyby na użytek dyskusji przyjąć, iż te kategorie istniały nie tylko w przeszłości, ale nadal są żywe? Gdyby się zastanowić, jak się o tej kulturze myśli i jak można myśleć we współczesnych, polskich warunkach, co i jak się w tym zakresie robi, a co można byłoby robić z pożytkiem dla wspólnego dobra?”
I te gorące spory toczyły się przez kilka godzin.
 

ZARZĄDZAĆ DZIEDZICTWEM - opiekun naukowy: dr hab. Łukasz Gaweł, moderator: dr Anna Góral, paneliści: Krzysztof Markiel, Michał Murzyn, Weronika Pokojska, Agnieszka Pudełko.

Dr hab. Łukasz Gaweł już na początku debaty zauważył, że dla wielu ludzi zestawienie terminu „dziedzictwo” z zaczerpniętym z systemów korporacyjnych „zarządzaniem” jest czymś nie do zniesienia, wywołuje wręcz ich sprzeciw. Uczestnicy dyskusji dzielili się swoimi doświadczeniami z własnego życia i pracy zawodowej w tej kwestii, zwłaszcza, że niektórzy z nich na co dzień „zarządzają dziedzictwem”, instytucjami kultury, mają więc jako praktycy duża wiedzę na ten temat.

KOMUNIKOWAĆ DZIEDZICTWO - opiekun naukowy: ks. prof. nadzw. dr hab. Michał Drożdż, moderator: Krzysztof Trebunia-Tutka, paneliści: dr Katarzyna Drąg, dr Klaudia Cymanow-Sosin, red. Bernadetta Cich, red. Grzegorz Kościński.

W panelu wzięli udział: antropolog kultury, aksjolog kultury, twórca kultury, kulturoznawca, reżyser i reportażysta, dziennikarz, którzy poprzez pryzmat własnych badań i przemyśleń zwracali uwagę na to, jak we współczesnym świecie, w którym zewsząd zalewają nas setki informacji, jesteśmy w jednej niemal chwili bombardowani przekazem wielu wydarzeń poprzez różne media, przekazać kolejnym pokoleniom lub innym społecznościom to, co w naszej kulturze lokalnej, regionalnej i narodowej cenne i wartościowe.
 

Środowe popołudnie miało inny charakter. Od rozmów, wymiany poglądów, prezentacji różnych problemów, sporów i kontrowesji, przeszliśmy do – jak to się niegdyś w szkole nazywało – zajęć praktycznych. W różnych zakątkach MCK SOKÓŁ rozlokowanych zostało aż dziesięć warsztatów: „Bądź rzecznikiem dobrej sprawy” (prowadząca dr Klaudia Cymanow-Sosin), „Jak nie myśleć na skróty (o stereotypach kulturowych)„ (dr Katarzyna Drąg), „Pokaż mi to - jak mówić obrazem” (red. Bernadetta Cich), „Dzieci Kłącza” (dr Joanna Dziadowiec), „Wzory, które kuszą – część I” (Olaf Cirut), „Moje dziedzictwo” (dr Anna Góral), „Symbol z natury” (Urszula Sobczyk), „Wyjść, by wrócić innym. Czyli tam i z powrotem” (Krystian Pisowicz), „Na końcu języka” (Dorota Majkowska-Szajer), „Dobyć własnego głosu” (Joanna Skowrońska).

---

Wieczorem – prawdziwa uczta, obejrzeliśmy widowisko pt. „Podarek. Żywobycie Marii i Jana”, w reżyserii Marka Harbaczewskiego. Zaprezentowały się zespoły z różnych regionów etnograficznych, grupy z Sadku Kostrzy (Lachy Szczyrzyckie): Zespół Regionalny ŚWARNI ŁOJCE, Dziecięcy Zespół Regionalny PNIOKI, Kapela PNIOKI (kierownik zespołów: Halina Gocal, kierownik muzyczny: Mateusz Frys, instruktor tańca PNIOKÓW - Maria Wójtowicz); grupy z Lipnicy Wielkiej (Pogórzanie): Zespół Regionalny LIPNICZANIE, Dziecięcy Zespół Regionalny MALI LIPNICZANIE (kierownik zespołów: Maria Jaworecka, kierownik muzyczny: Justyna Semla). Wystąpili też Dorota Jędrzejek – skrzypce, Jakub Kapera – heligonka, Stanisława Oleksy – babcia, Eugeniusz Dyngosz – dziadek.

Była to artystycznie opowiedziana historia życia jednej polskiej rodziny, dajmy na to Marii i Jana (bo równie dobrze mogliby to być Anna i Józef), z wszelkimi dla ludzkiej egzystencji atrybutami: radościami i smutkami, dzieciństwem sielskim i anielskim – jak chciał poeta – młodością, wiekiem dojrzałym i piękną starością w otoczeniu wielkiej gromady najbliższych. Historia bogato ilustrowana starymi fotografiami i żywymi współczesnymi obrazami układanymi przez aktorów spektaklu, uzupełniona grą świateł, wypełniona muzyką, śpiewem i tańcem. Wielkie brawo! – jakby powiedział obecny na II Kongresie Józef Broda. Będzie co wspominać…
 

W czwartek – trzeci dzień kongresu w Małopolskim Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu. Przez południem odbędą się dwie debaty: „Tożsamość – nowe dyskursy” i „Muzyka – transjęzyk dziedzictwa”. Po południu zaplanowano warsztaty w kilku miejscowościach Sądecczyzny. Wieczorem – w Perle Południa w Rytrze – podsumowanie konferencji. Na koniec zaś – jak to po weselu – „Poprawiny z Ciupagą”.

PG

fot. Piotr Droździk